Jak zrobić słupy fundamentowe pod drewniany taras?

Fundamenty pod przydomowy taras z drewnianych lub kompozytowych desek, opartych na legarach, najłatwiej zrobić z betonowych słupów, osadzonych w gruncie. Na takich fundamentach można również bezpiecznie postawić drewniany domek letniskowy – i to nawet sporej wielkości.

Do zrobienia słupków fundamentowych najwygodniej jest użyć tekturowych tulei szalunkowych (Fot. 1), stosowanych teraz bardzo często do wykonywania konstrukcyjnych słupów żelbetowych o przekroju okrągłym.

Pod taras wystarczy, jeśli tuleje będą miały średnicę 20-25 cm. Ponieważ ich handlowe długości są dość znaczne (najczęściej 3-4 m), więc z jednej tulei będzie można zrobić deskowanie kilku słupków fundamentowych.

Wykopy pod takie słupki najwygodniej jest zrobić przy pomocy spalinowej wiertnicy gruntowej (Fot. 2), dostępnej w większości wypożyczalni sprzętu budowlanego.

Fot. 1 – Do zrobienia słupków fundamentowych warto użyć kartonowych tulei szalunkowych, które są dostępne w dużym zakresie średnic

Fot. 2 – Za pomocą wypożyczonej wiertnicy spalinowej wykopy pod okrągłe słupki fundamentowe wykonuje się szybko i niedużym wysiłkiem

Zagłębienie słupków w gruncie

Głębokość osadzenia słupków zależy przede wszystkim od warunków gruntowych na działce. Drewnianemu tarasowi – zwłaszcza jeśli nie jest konstrukcyjnie powiązany z domem – nie zaszkodzą wysadziny mrozowe, zdarzające się w gruntach gliniastych. Jeśli jednak chcemy, by jego powierzchnia była cały czas na jednym poziomie, warto by spód słupków był poniżej strefy przemarzania gruntu, która w centralnej Polsce wynosi 1 m, na zachodzie – 0,8 m, a w okolicach górskich i w Suwalskiem – 1.4 m. Ochrona fundamentów przed wysadzinami mrozowymi dotyczy jednak tylko gruntów gliniastych i ilastych. W piaskach wystarczy, jeśli spód fundamentów jest jedynie 0,5 m poniżej terenu.

Posadowienie fundamentów poniżej strefy przemarzania gruntu dotyczy jedynie „poważnych” budynków – pod ogrodowe tarasy można zrobić fundamenty płyciej – nawet o 20-30 cm. Skutki ewentualnych wysadzin mrozowych nie powinny być bowiem tutaj widoczne.

Fot. 3 – Fundamenty słupowe pod drewniany taras wystają zwykle z gruntu na niewielką wysokość

Wysokość słupków ponad teren

To, na ile słupki powinny wystawać z gruntu, zależy od konstrukcji tarasu oraz od tego, na jakiej wysokości ma być jego powierzchnia w stosunku do poziomu terenu na działce (Fot. 3 i 4). Przeważnie wysokość betonowych słupków ponad gruntem nie jest duża, ponieważ rzadko kiedy opiera się na nich bezpośrednio drewnianą konstrukcję tarasu (dla ochrony przed wilgocią oddzielając ją jedynie przekładkami z papy). Zwykle tarasowe legary opiera się na zamocowanych w słupkach metalowych stopach, które dodatkowo odsuwają drewniany taras od wilgotnego – przynajmniej okresowo – gruntu.

Fot. 4 – Prace przy wykonywaniu fundamentów pod taras rozpoczyna się od wytyczenia w terenie miejsc, w których mają się znaleźć słupki

Fot. 5 – Tuleje szalunkowe pod słupki fundamentowe osadza się kolejno w gruncie, bezpośrednio po wywierceniu w nim każdego otworu

Wykonywanie słupków

Fundament pod taras rozpoczyna się od wytyczenia w terenie – na przykład za pomocą linek i stalowych prętów (Fot. 5) – miejsc, w których powinny się znaleźć betonowe słupki. Następnie kolejno wierci się na nie otwory w gruncie i umieszcza w nich kartonowe tuleje (Fot. 6).

Przed betonowaniem słupków warto umieścić w nich zbrojenie, składające się z trzech prętów o średnicy 8 mm, połączonych ze sobą strzemionami z drutu o średnicy 4,5 mm. Na pewno zwiększy to ich nośność, a przede wszystkim trwałość. Ze zbrojenia słupków można zrezygnować, gdy ma się na nich opierać drewniany taras, ale powinno ono być, gdy na takich słupowych fundamentach będzie spoczywał domek letniskowy.

Gdy taras będzie wykonywany bezpośrednio po zabetonowaniu słupków, to w świeżym betonie warto osadzić od razu metalowe stopy, w których będą zamocowane legary tarasu. Jeśli jednak będzie on robiony dopiero na przykład za rok, a słupki pod niego wykonuje się już na etapie stanu surowego domu, to lepiej tego nie robić (Fot. 7). W tym wariancie metalowe stopy zostaną dopiero później osadzone w słupkach fundamentowych, w otworach nawierconych w betonie.

Fot. 6 – Do betonowania (i ewentualnego zbrojenia) słupków przystępuje się wtedy, gdy wszystkie tuleje są już zagłębione w gruncie

Fot. 7 – Jeśli sam taras będzie wykonywany dopiero następnego roku, lepiej w betonie słupków nie osadzać metalowych stóp pod legary

Uwaga! Tę cześć słupków fundamentowych, która będzie stykać się z ziemią rośliną, dobrze jest zabezpieczyć przed wilgocią za pomocą emulsji asfaltowo-kauczukowej.

Bez tulei szalunkowych

Słupki fundamentowe pod taras można też zrobić bez kartonowych tulei. Mają one wtedy przeważnie kwadratowy przekrój. Ich dolny fragment jest betonowany bezpośrednio w wykopie (Rys. 1), zrobionym w gruncie po zdjęciu ziemi roślinnej. W szalunku natomiast wykonywane są jedynie te ich części, które wystają ponad teren oraz będą miały kontakt z ziemią roślinną.

Deskowania górnej części takich słupków (Rys. 2) można bardzo prosto i tanio wykonać z odpadowych końcówek desek, których na każdej budowie nie brakuje.

Rys. 1 – Dolną część słupków fundamentowych, wykonywanych bez użycia kartonowych tulei, betonuje się bezpośrednio w wykopie, a jedynie górną – w prostym deskowaniu

Rys. 2 – Deskowanie słupków można łatwo zrobić z odpadowych kawałków desek – nie trzeba ich nawet specjalnie przycinać do wymiaru przekroju poprzecznego słupków

Uwaga! Dobrze, jeśli dolna część takiego słupka ma nieco większy przekrój niż górna, by deskowanie mogło oprzeć się na betonie, który wypełnił wykop w gruncie.