W większości ogrodów spotyka się obiekty budowlane, które ze względu na swoją skalę zalicza się do małej architektury. Są to przeważnie różnego rodzaju altany, tarasy, drewutnie, oczka wodne lub sztuczne strumienie. Czasem jednak zdarzają się mniej typowe propozycje architektów krajobrazu.
Z pewnością takim oryginalnym rozwiązaniem jest kamienny krąg, będący murem przeciętym ogrodową ścieżką (Fot. 1).
Ma on wysokość około 50 cm i nieco większą szerokość. Zrobiony jest z płaskich kamieni szarogłazowych, z których w ogrodach dość często wykonuje się różnego rodzaju murki i ścieżki. Jego przeznaczenie jest nie tylko dekoracyjne, ale także praktyczne – w ciepłe dni można w kilka osób przysiąść na murku i popijając kawę lub inne napoje – w przyjaznym towarzystwie i w otoczeniu ogrodowej zieleni – wieść niespiesznie Polaków rozmowy…
Budowa kamiennego kręgu
Budowę kamiennego kręgu rozpoczynamy od wytyczenia w terenie, a następnie zrobienia wykopu pod jego betonowy fundament (Fot. 2). Będzie miał on kształt pełnego pierścienia, a więc zachowa ciągłość także w tych dwóch miejscach, w których mur przecinać będzie ogrodowa ścieżka.
Fundament ma szerokość taką, jak mur, a jego wysokość to około 30 cm (Rys. 1). Ponieważ wykonana na nim konstrukcja jest stosunkowo lekka, to nawet w gruntach gliniastych nie ma potrzeby, by jego spód sięgał strefy przemarzania gruntu.
Ze względu bowiem na charakter tej budowali jest bardzo mało prawdopodobne, by mogły go uszkodzić wysadziny mrozowe.
Sam fundament powinno się jednak zazbroić po okręgu dwoma lub trzema prętami górą i dołem, podobnie jak robi się to w ławach fundamentowych. Różnica jest jedynie taka, że tutaj wystarczą pręty stalowe o średnicy 8-10 mm.
Budowanie muru rozpoczynamy od układania możliwie dużych kamieni bezpośrednio na fundamencie, nie układając na niej wcześniej izolacji przeciwwilgociowej (Fot. 3). Do murowania używamy zaprawy cementowej, która jest zdecydowanie bardziej niż cementowo-wapienna odporna na wilgoć. By ułatwić sobie murowanie, można zwiększyć urabialność zaprawy cementowej przez dodanie do niej środka uplastyczniającego. Murujemy oczywiście na cofnięte („puste”) spoiny, by wyraźnie podkreślić kamienny charakter kręgu.
Podczas murowania kamiennego kręgu dbamy o taki dobór kamieni, by te ich krawędzie, które mają się znaleźć na zewnętrznych powierzchniach muru (szczególnie od strony jego wnętrza) były gładkie i dobrze wpisywały się w jego kołowy kształt (Fot. 4).
Murując pamiętamy oczywiście o tym, żeby co pewien czas jego warstwy – zewnętrzna i wewnętrzna – były powiązane ze sobą „sięgaczami”, czyli podłużnymi kamieniami, ułożonymi w poprzek muru.
Szczególnie trzeba dobierać i układać kamienie do wykonania ostatniej warstwy muru (Fot. 5). Powinna być ona bowiem na tyle równa i gładka, żeby można było na niej wygodnie siedzieć.
Po wykonaniu murowanego kręgu, układamy z dużych kamieni szarogłazu przecinającą go ścieżkę (Fot. 6). Do zakończenia prac pozostaje już tylko posadzenie roślin wewnątrz kręgu i wyłożenie jego powierzchni białymi otoczakami.
Realizacja: ZIELONO-MI www.zielono-mi.waw.pl
