Jak zrobić ogrodowe ścieżki, schody i murki z płyt piaskowca?

Nieregularne płyty z piaskowca to materiał, który znakomicie nadaje się do wykonania różnych ogrodowych przedsięwzięć. Z większych płyt można zrobić nawierzchnie ścieżek, kamienne podłogi w altanach oraz stopnie ogrodowych schodów, a z mniejszych – murki oporowe, podtrzymujące niezbyt wysokie skarpy.

Płyt piaskowca nie można oczywiście układać bezpośrednio na gruncie, nawet po wcześniejszym zdjęciu ziemi roślinnej. Rodzaj podbudowy pod wykonywane z nich różne obiekty małej architektury ogrodowej, a zatem i zakres związanych z tym prac, zależy w dużej mierze od warunków gruntowych.

Najłatwiej jest oczywiście wtedy, gdy na działce są łatwo przepuszczalne dla wody piaski. Większy zakres prac jest natomiast potrzebny wówczas, gdy są na niej grunty gliniaste, co niestety zdarza się w Polsce najczęściej. Nie należy się jednak tym zrażać, choćby dlatego, że wykonane z naturalnego kamienia ścieżki, murki i schody, świetnie wpisują się w ogrodową roślinność (Fot. 1) i są dobrym towarzyszem dla innych obiektów małej architektury.

Fot. EDIN Architektura Krajobrazu

Fot. 1 – Wykonane z piaskowca ścieżki i murki są nie tylko trwałe, ale też bardzo dobrze komponują się z ogrodową roślinnością

Murki

Podtrzymujące skarpy murki wykonuje się z mniejszych płyt, układając je w taki sposób, by frontowa powierzchnia ścianki oporowej nie była pionowa, lecz lekko (10-15º) odchylona od pionu w kierunku gruntu.

Układa się je na kilkudziesięciocentymetrowej warstwie drenującej z zagęszczonego klińca (kruszywa łamanego). Taką warstwę (Rys. 1) wykonuje się również za murkiem, by nie podmywały go wody opadowe, płynące po skarpie.

Kamienie w murkach układa się nie na zaprawie, lecz na ziemi roślinnej, którą z czasem porosną niewielkie rośliny. Ich korzenie nie tylko wzmocnią murki, lecz będą także naturalną barierą dla wód spływających ze skarpy.

Zarówno poziome, jak i pionowe spoiny pomiędzy płytami powinny być dość spore, nie tylko po to, by było w nich miejsce dla roślin porastających murki oporowe. W takich miejscach na pewno znajdą schronienie jaszczurki i inni mali przedstawiciele ogrodowej fauny.

Gdy dla podtrzymania większej skarpy trzeba wykonać kilka murków w niedużej odległości od siebie (Fot. 2), to powierzchnię między nimi warto wypełnić naturalnym żwirem lub korą, by nie porastała chwastami. Warstwę tę układa się na agrowłókninie lub agrotkaninie – najlepiej, gdy są one kolorystycznie dobrane do barwy żwiru lub kory.

Rys. 1 – Zarówno murki oporowe, jak i ogrodowe ścieżki układa się na przepuszczalnej dla wody podbudowie, wykonanej z zagęszczonego klińca – taką warstwę drenującą wykonuje się również za murkami

Fot. EDIN Architektura Krajobrazu

Fot. 2 – Jeśli skarpę podtrzymuje kilka murków oporowych, odsuniętych od siebie o kilkadziesiąt centymetrów, to między nimi warto ułożyć warstwę żwiru, by nie porastały jej chwasty

Ścieżki

Przed ułożeniem na ścieżkach płyt piaskowca, najpierw wykonuje się co najmniej kilkunastocentymetrową podbudowę z zagęszczonego klińca, rzadziej – z naturalnego żwiru (Rys. 1). Gdy na działce są bardzo nieprzepuszczalne gliny, dobrze jest przed jej wykonaniem ułożyć najpierw 10-15 cm warstwę gruboziarnistego piasku.

Same płyty układa się na kilkucentymetrowej warstwie piasku stabilizowanego cementem, której wierzch należy tak wymodelować, by pasował do spodu układanych płyt. Spoiny pomiędzy płytami wypełnia się zaprawą cementową. Do jej przygotowania warto użyć białego cementu i – ewentualnie – barwników, dopasowanych kolorem do płyt.

Uwaga! Płyty piaskowca należy oczywiście tak dobierać kształtem, by jak najlepiej, czyli bez dużych spoin, wpisywały się w obrys ścieżki. W niezbędnych sytuacjach trzeba płyty odpowiednio przyciąć.

Schody

Z płyt piaskowca warto wykonać także ogrodowe schody (Fot. 3). Wysokość i szerokość stopni zależy przede wszystkim od kąta nachylenia skarpy. Warto jednak pamiętać o zachowaniu proporcji pomiędzy tymi wielkościami, by schody były wygodne: suma dwóch wysokości stopnia i jego szerokości powinna się mieścić w granicach 61-65 cm, będących długością przeciętnego kroku.

Fot. EDIN Architektura Krajobrazu

Fot. 3 – Poprawnie wykonane schody z płyt piaskowca będą przez długie lata dobrze spełniać nie tylko swoją funkcję komunikacyjną, ale także dekoracyjną

Jeśli to będzie możliwe, to warto zrobić schody, których wysokość stopni ma 10 cm – nie powinna jednak być ona większa niż 15 cm.

Bardzo ważnym elementem schodów jest betonowy fundament (Rys. 2), wykonany pod ostatnim stopniem, który zapobiegnie ich zsuwaniu. Na działkach piaszczystych może mieć on głębokość 60-70 cm, natomiast na gliniastych – warto go zrobić aż do strefy przemarzania gruntu.

Rys. 2 – Niezmiernie ważnym pod względem konstrukcyjnym elementem ogrodowych schodów z piaskowca jest betonowy fundament – od jego solidności w bardzo dużym stopniu zależy ich stabilność

Po wykonaniu wykopu pod fundament i wyprofilowaniu gruntu pod przyszłe schody, trzeba wykonać warstwę drenującą z zagęszczonego klińca. Gdy na działce są gliny, to warto pod nią ułożyć jeszcze 10-15 cm gruboziarnistego piasku. Warstwa drenująca powinna być tak ukształtowana, by w wykonywanym na niej później pokładzie betonowym, można było osadzić płyty, stanowiące kolejne podstopnie (podstopnice) schodów.

Same stopnie (stopnice) układa się na warstwie piasku stabilizowanego cementem, formując go w taki sposób, by płyty leżały nieruchomo. Układa się je oczywiście z niewielkim spadkiem (1,5-2%), by nie zatrzymywały się na nich wody opadowe i nie wnikały pod płyty. Z tego powodu wypełnia się też starannie zaprawą cementową spoiny między płytami.

Po bokach schodów wykonuje się z mniejszych płyt niewielkie murki, by ziemia ze skarp nie spływała podczas deszczu na stopnie.

Realizacja: EDIN Architektura Krajobrazu    www.edin-ogrody.pl