W domach niepodpiwniczonych trzeba – w trakcie wykonywania podłogi na gruncie – ułożyć sieć przewodów kanalizacyjnych, które będą odbierać ścieki z poszczególnych pionów i wyprowadzać je z budynku do kanalizacji, przydomowej oczyszczalni lub szamba, czyli zbiornika szczelnego.
Przewody te układa się z odpowiednim spadkiem głównie w warstwie podsypki piaskowej (Fot. 1), wykonywanej na ubitym gruncie, który pozostał z wykopów pod ławy. Dopiero potem przystępuje się do zrobienia podkładu betonowego podłogi parteru (Fot. 2). Związane z tym prace nie są specjalnie skomplikowane, więc wydawać by się mogło, że nie ma w nich miejsca na błędy.
Tymczasem z powodu niezachowania właściwej kolejności robót może dojść do rozszczelnienia rur i z tego powodu część ścieków będzie później wyciekać do gruntu pod podłogą parteru, co może mieć bardzo złe skutki także dla budowanego domu.
Nieszczelne przewody kanalizacyjne
Można by oczywiście zadać sobie pytanie, czy ewentualna nieszczelność przewodów kanalizacyjnych pod budynkiem jest czymś, czym warto się przejmować. Pomijając to, że mało kto chce mieszkać nad własnymi ściekami, to takie niekontrolowane przenikanie ich do gruntu jest po prostu niezgodne z prawem.
Ścieki z domu wolno bowiem odprowadzać jedynie do kanalizacji zbiorczej, do szczelnego zbiornika, nazywanego szambem lub do przydomowej oczyszczalni ścieków. Nie mogą więc być rozprowadzane na działce (w tym przypadku – pod domem) bez odpowiedniego oczyszczenia, powodując skażenie wód gruntowych.
Jest jednak jeszcze inny powód, dla którego warto zadbać o to, by przewody kanalizacyjne prowadzone pod betonowym podkładem podłogi parteru były szczelne. Otóż po pewnym czasie duża ilość ścieków pod budynkiem może zagrażać jego betonowym fundamentom. Dotyczy to zarówno ław, jak i monolitycznych lub wymurowanych z bloczków ścian fundamentowych, jeśli tylko nie zostały starannie zaizolowane przeciwwilgociowo od wewnątrz (co zdarza się często).
Ścieki bytowe zawierają bowiem kwasy organiczne, które powodują szybką korozję betonu, przez co staje się on porowaty i spada jego wytrzymałość. Przestaje on też chronić znajdujące się w ławach pręty zbrojeniowe przed korozją, więc odporność fundamentu na nierównomierne osiadanie gruntu wyraźnie spada.
Układanie rur kanalizacyjnych
Niebezpieczeństwo nieszczelności przewodów kanalizacyjnych będzie zdecydowanie mniejsze, jeśli przystąpimy do ich układania już po starannym wykonaniu podsypki piaskowej.
Podsypkę tę – podobnie jak wcześniej grunt rodzimy z wykopów fundamentowych – układa się pomiędzy ścianami fundamentowymi i zagęszcza mechanicznie warstwami o grubości 15-20 cm. Używa się do tego celu ubijaków wibracyjnych (Fot. 3) i zagęszczarek płytowych (Fot. 4).
Gdyby przewody kanalizacyjne ułożyć najpierw, a dopiero później zasypać je piaskiem, to jest duże prawdopodobieństwo, że podczas jego zagęszczania doszłoby do rozszczelnienia połączeń poszczególnych rur.
Dlatego przewody kanalizacyjne powinno się układać w wąskich wykopach, zrobionych w gotowej już podsypce piaskowej (Fot. 5). Po ułożeniu rur z odpowiednimi spadkami, piasek wokół nich zagęszcza się już ręcznie, bez użycia narzędzi mechanicznych. To zagęszczanie piasku wokół przewodów dobrze jest podzielić na dwa etapy (Rys. 1): najpierw zagęścić go pod nimi, a dopiero później – nad nimi.
Oczywiście piasek wzdłuż rur nie będzie tak mocno zagęszczony jak na pozostałej powierzchni, ale dla nośności i trwałości układanego na nim podkładu betonowego nie będzie to miało żadnego znaczenia.
Taka kolejność prac podczas układania przewodów kanalizacyjnych w warstwach podłogi na gruncie może się komuś wydać niepotrzebnym dodawaniem roboty i przesadną ostrożnością. Jednak tylko wtedy będziemy mieć gwarancję, że instalacja kanalizacyjna pod domem będzie na pewno szczelna (Fot. 6).
