W nowych domach zdarza się, zwykle w pierwszym roku po zbudowaniu, że rysują się ściany działowe. Jeśli rysy pojawią się jedynie na tynku i są niewielkie, to stosunkowo łatwo je naprawić, zwłaszcza gdy ściany są pomalowane na biało. Większe problemy są wtedy, gdy zarysowania lub pęknięcia ścian przenoszą się na glazurę. Wtedy trzeba uszkodzone płytki wykuć i wymienić na nowe.
Przyczyn pękania ścian działowych może być kilka i raczej do końca trudno im zapobiec. Najczęstsza z ich to uginanie się stropu, na którym stoi ściana. Od momentu jej wykonania, na stropie pojawiają się nowe obciążenia (warstwy podłogi, instalacje, meble i mieszkańcy). Jego powoli narastające ugięcia mogą powodować (i bardzo często tak się dzieje) zarysowanie lub pękanie całych ścian lub choćby ułożonych na nich tynków. Zwykle nie da się tego uniknąć, nawet gdy zrobimy bardzo sztywny, masywny strop, czego w domach jednorodzinnych – ze względu na spore koszty – raczej się nie praktykuje.
Inna przyczyna to osiadanie świeżo wybudowanego domu. Jest to zjawisko naturalne i dotyczy każdego budynku. Po prostu mocno obciążony nową budowlą grunt zagęszcza się pod fundamentami i dom może osiąść nawet o kilka centymetrów. Jeśli takie osiadanie jest równomierne, to przeważnie nic złego się nie dzieje. Gorzej, gdy grunt pod fundamentami nie jest jednolity i budynek osiada nierównomiernie. Zjawisko to przebiega zwykle powoli, więc skutki takich niejednakowych odkształceń gruntu mogą objawiać się nawet po kilkunastu miesiącach. Może to spowodować nie tylko pęknięcia w ścianach działowych, ale także ułożonych na nich płytek ceramicznych.
Przed tymi ostatnimi uszkodzeniami można się bronić. Przede wszystkim należy układać glazurę najpóźniej jak to tylko możliwe oraz używać do tego celu wyłącznie elastycznych zapraw klejowych (tych zasad warto przestrzegać niezależnie od tego, jak mocne są stropy i jak dobry jest grunt na działce).
Zaprzyjaźniony wykonawca od pewnego czasu wybiera jeszcze inny sposób ochrony płytek ceramicznych przed zarysowaniem.
Warstwa zbrojąca
Otóż przed przystąpieniem do układania płytek, ściany łazienki lub te fragmenty ścian kuchni, na których ma być ułożona glazura, pokrywa warstwą zaprawy zbrojonej plastikową siatką (Fot. 1). Jest to taki sam podkład, jaki stosuje się przy ocieplaniu ścian zewnętrznych metodą lekką mokrą (Fot. 2), przed ułożeniem tynku cienkowarstwowego.
Nanosi więc na surowe, ale gładkie ściany (na przykład wykonane z bloczków betonu komórkowego) lub na już wcześniej otynkowane, warstwę zaprawy klejowej, w którą wtapia siatkę zbrojącą z tworzyw sztucznych.
Dopiero na tak przygotowanym podłożu układa glazurę (Fot. 3 i 4).
Gdyby zdarzyło się zarysowanie lub pęknięcie ścian działowych, to dzięki warstwie zbrojącej nie przeniesie się ono na płytki (Fot. 5).
Ten sposób znajomy stosuje już od ponad dwóch lat i na razie go nie zawiódł. Może to przesadna ostrożność, bo nie w każdym domu ściany działowe muszą pękać, ale taki dodatkowy zabieg kosztuje niewiele, a nie trzeba się później tłumaczyć inwestorowi, dlaczego pękły płytki.
To w końcu spora korzyść, bo osoba budująca dom nie musi wiedzieć, że zarysowania ścian działowych w nowym domu są trudne do uniknięcia i że zwykle ich późniejsze uszkodzenia nie są spowodowane brakiem umiejętności wykonawcy.