Jak rozprowadzać ciepło z kominka w domu, w którym jest wentylacja mechaniczna?

30 czerwca 2025

Stojącym w salonie kominkiem można ogrzewać także inne pomieszczenia w domu pod warunkiem, że będzie on wyposażony w płaszcz wodny albo system dystrybucji gorącego powietrza (DGP). Wbrew pozorom przesyłanie gorącego, ogrzanego przez wkład kominkowy powietrza z pokoju dziennego do kilku sypialni nie jest łatwiejszym sposobem niż podłączenie wkładu kominkowego do domowej instalacji grzewczej, ale z pewnością tańszym.

Rozprowadzanie gorącego powietrza po całym domu jest szczególnie łatwe wtedy, gdy dom jest parterowy (Fot. 1) i można wykorzystać nieużytkowy strych do poprowadzenia przewodów do poszczególnych pomieszczeń. Przy czym gdy ma być w nim wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła, to rozprowadzanie powietrza ogrzanego przez kominek w salonie rozwiązuje się inaczej niż wtedy, gdy jest w nim wentylacja naturalna, nazywana grawitacyjną, lub mechaniczna wywiewna.

Zobacz: Kiedy ogrzane kominkiem powietrze warto rozprowadzać po całym domu?

Fot. 1 – Dom parterowy z nieużytkowym poddaszem umożliwia łatwe i bezkolizyjne rozprowadzenie przewodów wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej oraz dystrybucji powietrza, ogrzanego przez kominek w salonie

Wentylacja i kominek oddzielnie

Z całą pewnością nie należy łączyć wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej (Fot. 2) z kominkowym systemem dystrybucji gorącego powietrza (Fot. 3). Tym bardziej, że wykorzystanie przewodów nawiewnych wentylacji z rekuperacją do rozprowadzania po całym domu powietrza ogrzanego przez kominek, jest trudne w realizacji.

Fot. 2 – Centrala wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła

Fot. 3 – Ustawiony w salonie kominek z systemem dystrybucji gorącego powietrza (DGP)

Dla skutecznego ogrzewania domu i właściwej wymiany w nim powietrza lepiej jest więc, jeśli instalacja grzewcza pracuje niezależnie od wentylacyjnej. Wyjątkiem jest jedynie klimatyzacja w wersji „biurowej”, która zapewnia w budynku wymianę powietrza odpowiednio ogrzanego lub wychłodzonego oraz o mniej więcej stałej wilgotności.

Po pierwsze – świeże powietrze z zewnątrz, które przez czerpnię w dachu lub ścianie domu jest dostarczane przewodem do rekuperatora, musiałoby, przepływać przez obudowę kominka, a więc zdecydowanie dłuższą drogą niż zazwyczaj. Gdyby miało to mieć miejsce tylko podczas palenia w nim, to konieczne byłoby wykonanie „bypassa” i odpowiednie nim sterowanie.

Po drugie – centrala wentylacyjna musiałaby być przystosowana do tego, że do jej wymiennika ciepła dopływa co pewien czas powietrze o temperaturze co najmniej kilkudziesięciu stopni Celsjusza.

Z tych powodów – mimo że próby takiego połączenia kominka z rekuperatorem są czasem realizowane przez instalatorów wentylacji mechanicznej – zdecydowanie lepiej jest zrobić dwie niezależne instalacje – wentylacji mechanicznej i kominkowej dystrybucji gorącego powietrza. Zwłaszcza, jeśli dom jest parterowy i mamy do dyspozycji sporą przestrzeń pod dachem, by ułożyć w niej dużą liczbę odpowiednio zaizolowanych termicznie przewodów wentylacyjnych i kominkowych.

Powietrze z zewnątrz tylko do kominka

W domach, w których jest wentylacja naturalna (grawitacyjna) lub mechaniczna wywiewna (wyciągowa) korzystnym rozwiązaniem jest doprowadzanie świeżego powietrza oddzielnym przewodem z zewnątrz nie tylko do komory spalania wkładu kominkowego, ale także – drugim przewodem – do jego nasady, z której, po ogrzaniu, byłoby ono grawitacyjnie lub za pomocą wentylatorów przekazywane do innych pomieszczeń w domu.

Przy wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej powietrze z zewnątrz powinno się doprowadzać jedynie do komory spalania w kominku za pomocą przewodu, ułożonego zazwyczaj pod podłogą parteru. Natomiast powietrze, które będzie ogrzewał wkład kominkowy, powinno być pobierane z salonu przez otwory (kratki) w dolnym fragmencie jego obudowy.

Po dodatkowym podgrzaniu przez kominek, część tego powietrza pozostanie w salonie, a reszta – systemem DGP – będzie skierowana do innych pomieszczeń w domu. Taki obieg spowoduje wprawdzie powstanie niewielkiego podciśnienia w salonie, ale zostanie ono szybko wyrównane przez sypialnie, do których zostało „wpompowane” gorące powietrze z obudowy kominka.

Dzięki temu prawie cały dom zostanie w miarę równomiernie ogrzany, a jednocześnie nie zostanie w nim zaburzona wymiana powietrza. Instalacja wentylacji mechanicznej z rekuperacją cały czas będzie bowiem nawiewała do domu świeże powietrze z zewnątrz w ilościach zbilansowanych z wywiewanym powietrzem zużytym – niezależnie od tego, czy pali się w kominku, czy nie.

Takie niezależne instalacje – wentylacyjną i kominkową – najłatwiej jest oczywiście zrobić w domu parterowym z niemieszkalnym poddaszem (Rys. 1). Nawet, gdy pochylenie połaci dachowych nie jest zbyt duże, na takim strychu jest wystarczająco dużo przestrzeni, żeby nie tylko bez przeszkód rozprowadzić ocieplone przewody obu instalacji, ale też wygospodarować izolowane termicznie miejsce na montaż centrali wentylacyjnej.

Rys. 1 – Przy wentylacji nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła, powietrze z zewnątrz powinno być doprowadzane tylko do komory spalania kominka, a to, które będzie przez niego ogrzewane i rozprowadzane po domu, powinno być pobierane wyłącznie z salonu

W takim domu każdy z przewodów, rozprowadzających ciepło z kominka do sypialni, powinien mieć wylot w suficie. Niedaleko od nich będą znajdowały się anemostaty, zamontowane na końcu nawiewnych przewodów wentylacyjnych. Ponieważ mają one kształt odwróconego płaskiego grzyba, więc świeże powietrze jest wydmuchiwane z przewodu nawiewnego prawie płasko pod sufitem. Zatem jego część będzie mieszać się z ciepłym powietrzem doprowadzonym przewodem z kominka i razem będą równomiernie rozprowadzone po całym pomieszczeniu.

Jak z tego widać, dwie oddzielne instalacje – wentylacyjna i kominkowa – mogą ze sobą dobrze współpracować, zapewniając domownikom komfortowe warunki do mieszkania. Przy czym każda z nich – na swój sposób i niezależnie od drugiej – przyczynia się do zmniejszenia kosztów ogrzewania domu.

Zobacz także
W domu jednorodzinnym o prostej bryle, przykrytej dwuspadowym dachem z naczółkami, warstwę elewacyjną...
Drewno konstrukcyjne – czym się charakteryzuje? Drewno konstrukcyjne to specjalnie wybrane i odpowiednio...
Fot. FAKRO
FAKRO to polski producent okien dachowych, schodów strychowych, stolarki pionowej INNOVIEW oraz wielu akcesoriów i...
Fot. Ytong Xella
Oferowana przez firmę Xella Polska nowa generacja bloczków Ytong Acura Light niektóre parametry techniczne ma...