Można by zadać pytanie, po co w ogóle się tym zajmować, skoro jest projekt instalacji, a do jej wykonania zatrudniliśmy uprawnionego elektryka? A jednak… Nie każdy projektant zastanawia się nad funkcjonalnością instalacji, a już na pewno nie jest w stanie przewidzieć wszystkich potrzeb inwestorów, te bowiem są zróżnicowane. To samo dotyczy elektryka, zwłaszcza jeśli jest on nie tylko wykonawcą, ale i projektantem instalacji w naszym domu.
Kiedyś w domach jednorodzinnych wykonywano jedynie kilka obwodów elektrycznych. Obecnie robi się ich zdecydowanie więcej (Fot. 1), by zwarcie prądu w jednym urządzeniu, nie wyłączało wszystkich pozostałych, podłączonych do tego samego obwodu. O tym, ile ich będzie w naszym domu, zadecyduje oczywiście elektryk.
W naszym interesie jest przedstawić mu nasze „elektryczne” oczekiwania, by żyło nam się wygodniej i byśmy nie musieli korzystać z przedłużaczy oraz rozgałęziaczy, zwanych kiedyś – nie wiedzieć czemu – „złodziejkami”.
Salon
W salonie, który jest największym pomieszczeniem w domu, istotny jest sposób jego oświetlenia. Wygodnie jest oświetlać go za pomocą zapalanych strefami kinkietów (Rys. 1), rezygnując z lamp umieszczonych na suficie. Można wtedy dowolnie zmieniać ustawienie mebli, bez konieczności na przykład przenoszenia górnej lampy, gdy zdecydujemy się przesunąć stół w inne miejsce salonu (Rys. 2).
Ważne jest też, gdzie będzie stał telewizor i sprzęt grający, by wiadomo było, gdzie oprócz gniazdek elektrycznych, doprowadzić sygnał telewizyjny.
Sypialnie
W sypialniach istotne jest ustawienie łóżek, żeby gniazdka nie znalazły się za nimi. Gdy będą obok – bez kłopotu podłączymy do nich na przykład lampy stojące na szafkach nocnych.
W sypialniach dzieci, które są dla nich także miejscem nauki i zabawy, ważne jest ustawienie stołu lub biurka, by można w pobliże tego miejsca doprowadzić oddzielny obwód dla komputera i oczywiście gniazdka elektryczne.
Kuchnia
Bardzo ważne jest rozplanowanie kuchni, gdyż zwykle jest do niej doprowadzane kilka obwodów, w tym jeden siłowy (400 V) – do płyty indukcyjnej lub ceramicznej. Powinniśmy też przewidzieć lokalizację lodówki, zamrażarki, zmywarki, piekarnika i ewentualnie mikrofalówki. Należy też przemyśleć sposób oświetlenia kuchni i nie zapomnieć o doprowadzeniu zasilania do okapu.
Łazienki
Oddzielnego obwodu potrzebować będzie elektryczne ogrzewanie podłogowe, jeśli się na nie zdecydujemy. Warto też szczegółowo przemyśleć oświetlenie wokół lustra (Fot. 2), z uwzględnieniem modeli lamp oraz wymiarów płytek i samego lustra.
W ogóle warto ustalić, ile i w którym miejscach będziemy potrzebowali gniazdek, gdyż powinny być one bryzgoszczelne, a stosowanie w łazience rozgałęziaczy jest ze względów bezpieczeństwa wysoce niewskazane.
Poddasze
Na poddaszu warto doprowadzić prąd w pobliże okien dachowych. Kosztuje to niewiele, ale jeśli kiedyś zdecydujemy się na elektryczne sterowanie nimi, nie będziemy zmuszeni do kosztownych przeróbek instalacji.
Jeśli w domu nie ma wentylacji mechanicznej, warto zasilanie doprowadzić także w pobliże kratek wentylacyjnych, które – przypomnijmy – powinny być na poddaszu w każdym pomieszczeniu. Gdy uznamy, że wentylacja nas zwodzi, co na poddaszu jest więcej niż prawdopodobne, będziemy bez problemów mogli podłączyć wentylatorki wspomagające wywiew.
Strych
Na strychu, nawet gdy jest niewielki i nieużytkowy, warto zainstalować gniazdko. Przyda się, gdy z różnych powodów potrzebne będzie w nim oświetlenie, lub gdy kiedyś zdecydujemy się umieścić tutaj centralę wentylacji nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła.
Wejście do domu i wyjście do ogrodu
Nie należy zapominać o oświetleniu obu tych stref. Lampy w tych miejscach powinno się móc zapalać z wnętrza domu, ale bardzo wygodnym rozwiązaniem jest zastosowanie na zewnątrz czujników ruchu, które zapalą oświetlenie automatycznie, gdy będziemy zbliżać się do drzwi.
Garaż
W garażu potrzebny będzie oddzielny obwód do zasilania napędu bramy. Jeśli jest z niego wyjście do domu lub ogrodu, to włączniki oświetlenia powinny się znaleźć zarówno przy bramie, jak i przy drzwiach.
Na zewnątrz garażu warto zrobić gniazdka z obudową wodoszczelną. To od strony ogrodu przyda się do zasilania na przykład kosiarki, a to przy bramie – do włączenia odkurzacza, by móc wyczyścić samochód w dziennym świetle. Oba te gniazdka powinny mieć wyłączniki w garażu, by nie mógł się do nich podłączyć złodziej z wiertarką lub młotem udarowym.
Brama wjazdowa i furtka
Nie należy zapominać o doprowadzeniu zasilania do bramy. Jest to konieczne, gdy będzie ona przesuwna, ale nawet jeśli będzie to obsługiwany ręcznie model uchylny, warto doprowadzić do niej przewody elektryczne. Jest bowiem więcej niż pewne, że – wcześniej, czy później – zdecydujemy się na siłowniki do jej otwierania i zamykania.
Do furtki wejściowej trzeba doprowadzić instalację domofonu lub wideodomofonu.
Pamiętajmy, że instalacje te wykonuje się tylko z kabli, które można układać w gruncie. I oczywiście, że wszystko to należy zrobić przed ułożeniem podjazdu i ścieżki.
Ogród
Nawet jeśli nie planujemy na razie większych inwestycji ogrodowych, warto wyprowadzić na zewnątrz domu i zakończyć w zamkniętej puszce elektrycznej – dwa, a nawet trzy obwody, które na razie nie będą włączone w tablicy rozdzielczej. Przydadzą się, gdy zdecydujemy się na założenie instalacji automatycznego podlewania czy pompę głębinową, by mieć własne ujęcie wody, choćby tylko do celów ogrodniczych.
Alarm, telewizja i telefon
Rozprowadzanie przewodów elektrycznych to dobra okazja do wykonania instalacji alarmowej i telewizyjnej – kablowej lub satelitarnej. Dobrze, by miały swoje „centrum dowodzenia” w środku domu i stąd były poprowadzone do wszystkich pomieszczeń.
Prościej jest z instalacją telefoniczną, którą wystarczy doprowadzić do jednego miejsca w domu, a w innych pomieszczeniach korzystać jedynie ze słuchawek współpracujących z telefonem-matką.
***
O wszystkich swoich „elektrycznych” potrzebach warto porozmawiać z elektrykiem, który będzie wykonywał instalacje. Może korzystając z jego doświadczenia, wpadną nam do głowy jakieś lepsze rozwiązania niż sobie to na początku zaplanowaliśmy.
Uwaga! Wszędzie zamiast pojedynczych gniazdek montujmy podwójne; kosztują prawie tyle samo, a na pewno kiedyś się przydadzą.
