Pustaki budowlane to jedne z najczęściej stosowanych elementów przy budowie ścian nośnych. Znane i sprawdzone przez dziesięciolecia, odznaczają się dobrą wytrzymałością i trwałością. Są lekkie i duże, dlatego pozwalają na szybkie przeprowadzenie prac murarskich i zakończenie pierwszego etapu budowy, jakim jest stan surowy obiektu. Jakie rodzaje pustaków są dostępne na rynku? Do czego stosuje się poszczególne typy pustaków i jakie są ich zalety?

Rodzaje pustaków budowlanych
Wśród materiałów budowlanych ważne miejsce zajmują bloczki i pustaki. Często sformułowań tych używa się zamiennie, co jednak nie jest prawidłowe. Bloczki mają strukturę pełną, podczas gdy pustaki – otworową. Otwory mogą mieć różną objętość oraz układ. W sklepach znajdziemy pustaki o gęsto rozmieszczonych, wąskich szczelinkach, są też takie, w których przestrzeń zdecydowanie dominuje, a ścianki służą jedynie stabilizacji konstrukcji. Rodzaj, wielkość oraz układ pustek wpływają na parametry cieplne i akustyczne zbudowanych z pustaków przegród budowlanych.
Na rynku materiałów budowlanych dostępnych jest co najmniej kilka rodzajów pustaków. Najczęściej ich podziału dokonuje się ze względu na materiał wykonania. Wyróżnia się więc: pustaki betonowe (w tym zyskujące ostatnio na popularności pustaki ogrodzeniowe), ceramiczne, gipsowe, a także szklane – dekoracyjne.
Pustaki betonowe
Pustaki betonowe są elementami, których wytrzymałość zależy przede wszystkim od właściwości mieszanki betonowej użytej przy ich produkcji. Powstają najczęściej z naturalnych składników mineralnych: kruszyw różnej frakcji oraz cementu. Niekiedy domieszkuje się je specjalnymi dodatkami poprawiającymi parametry materiałów.
Pustaki betonowe stosuje się do budowy nadziemnych ścian nośnych, a także do wypełnień w budynkach o konstrukcji szkieletowej. Dzięki możliwości uzyskania precyzyjnych, niemal dowolnych kształtów produktu podczas procesu wytwarzania, takie pustaki mocowane są w różnego rodzaju systemach (np. pióro-wpust). Niewielki ciężar oraz duża powtarzalność wyrobu pozwalają na stosowanie minimalnych ilości zaprawy podczas budowy.
Szczególnym rodzajem pustaków betonowych są pustaki ogrodzeniowe. Wytwarzane są w systemie, a ogrodzenia układa się z pojedynczych elementów jak z klocków. Pustaki na ogrodzenia przyjmują zwykle na zewnątrz ozdobną fakturę – najczęściej przypominają wyglądem naturalny kamień – piaskowiec czy granit. Takie pustaki wymagają wypełnienia mieszanką betonową.
Warto podkreślić, że pustaki betonowe są względnie tanimi materiałami budowlanymi. Cena pojedynczej sztuki zależy oczywiście od wymiarów, kształtu i wagi pustaka. Przeciętny pustak ogrodzeniowy to wydatek rzędu kilkunastu do niecałych 30 zł.
pustaki ceramiczne
Pustaki ceramiczne to doskonały materiał budowlany na ściany nośne. Wytwarzane z naturalnych surowców, odznaczają się:
- wysoką izolacyjnością termiczną oraz zdolnością do akumulacji ciepła;
- niską przewodnością dźwiękową – wykonane z nich ściany stanowią bardzo dobrą izolację przed hałasem;
- ognioodpornością;
- wytrzymałością;
- paroprzepuszczalnością;
- mrozoodpornością;
- odpornością na korozję biologiczną (są odporne na grzyby, pleśnie i inne mikroorganizmy).
Pustaki z ceramiki poryzowanej posiadają najczęściej drobne i gęsto rozmieszczone szczelinki. Z kolei wśród pustaków o dobrej izolacyjności akustycznej spotyka się modele z dużymi przestrzeniami. Warto podkreślić, że pustaki ceramiczne są rozwiązaniami systemowymi. Cena typowego pustaka o wadze 14-15 kg nie przekracza zwykle 6 – 8 zł.
Pustaki gipsowe
Pustaki gipsowe wytwarza się z gipsu naturalnego lub syntetycznego. Stanowią elementy systemów ściennych, które stosuje się jako osłonę ogniochronną konstrukcji żelbetowych lub stalowych, albo elementy osłonowe i konstrukcyjne.
Do zalet pustaków gipsowych należy:
- zdolność pochłaniania wilgoci z powietrza (w pomieszczeniach ze ścianami gipsowymi panuje korzystny mikroklimat);
- ładny, estetyczny wygląd;
- możliwość układania na sucho;
- eliminacja lub ograniczenie procesów mokrych podczas budowy;
- szybki i łatwy montaż;
- łatwość przycinania pustaków do oczekiwanych wymiarów.
Niestety, pustaki gipsowe mają również wady. Główną jest nasiąkliwość przy bliskim kontakcie z wodą oraz stosunkowo niska wytrzymałość. Systemy z pustaków gipsowych nie nadają się do budowy budynków wyższych niż 4 – 5 kondygnacyjne.
Pustaki dekoracyjne – szklane
Pustaki szklane to dwie warstwy zespolonego szkła, pomiędzy którymi znajduje się pustka powietrzna. Stosowane są zarówno wewnątrz pomieszczeń, jak też wbudowane w ściany zewnętrzne. Odznaczają się dobrą izolacyjnością termiczną i akustyczną, a ponadto pozwalają na przenikanie do wnętrz naturalnego i sztucznego światła. Pustaki przeznaczone do zastosowań zewnętrznych:
- doskonale chronią przed hałasem – lepiej niż okno czy drzwi. Ich współczynnik izolacyjności akustycznej RA1 wynosi 40 – 45 dB;
- odznaczają się dużą wytrzymałością na ściskanie (co najmniej normatywną, 1,5 MPa);
- mają wysoką odporność na ogień (do 60 minut);
- są mrozoodporne;
- są niewrażliwe na działanie wilgoci.
Zewnętrzne pustaki szklane stanowią trudną do pokonania barierę dla włamywaczy – ich grube szkło jest odporne na uderzenia i uszkodzenia.
Pustaki wentylacyjne
Pustaki wentylacyjne to elementy stosowane do budowy kominów wentylacyjnych w budynkach. Najczęściej pustaki jednego producenta tworzą system, z którego można zbudować cały komin wentylacyjny, dobierając odpowiednio liczbę i rodzaj pustaków.
Pustaki wentylacyjne wykonane mogą być z różnych materiałów. Na rynku dostępne są:
- pustaki ceramiczne – zwykle posiadają pojedyncze kanały o średnicy 15 cm. Tak jak inne wyroby budowlane z ceramiki, odznaczają się dużą wytrzymałością, dobrą izolacją termiczną oraz stosunkowo łatwym montażem. Kominy wentylacyjne z pustaków ceramicznych należy obudować cegłami lub pełnymi bloczkami. Przeciętna waga ceramicznego pustaka wentylacyjnego wynosi 14 – 15 kg, a cena – 5 – 6 zł;
- pustaki keramzytowe – wyposażone są w jeden, dwa, a nawet cztery kanały w jednym rzędzie. Pojedyncze kanały mogą mieć różne wymiary, a szerokość całego pustaka mieści się w granicach 20 – 25 cm. Wysokość to przeciętnie 20 do 33 cm, a waga od 7 do około 17 kg. Cena zależy od wielkości pustaka i wynosi od około 10 do nieco ponad 20 zł. Pustaki keramzytowe są odporne na działanie ognia i odznaczają się wysoką izolacyjnością akustyczną;
- pustaki silikatowe – jednokanałowe, o średnicy 15 cm, są mrozoodporne i wytrzymałe.
Zalety stosowania pustaków
Choć zalety poszczególnych rodzajów pustaków budowlanych wynikają w dużej mierze z materiału, z jakiego zostały wykonane, to jednak można przyjąć, że większość dostępnych na rynku pustaków odznacza się dobrą izolacyjnością termiczną i akustyczną.
Poza tym, pustaki są elementami lekkimi, co pozwala na ograniczenie ilości stosowanych zapraw, a tym samym wpływa na szybkość budowy. Tempo prac jest szybsze również z uwagi na stosunkowo duże rozmiary pojedynczych elementów. To dlatego pustaki często wybierane są jako materiał do budowy ścian nośnych, a także innych przegród budowlanych, np. stropów.
Materiał promocyjny Bricoman