Ile ponad dach powinny wystawać kominy?

Kominy muszą wystawać ponad dach na tyle dużo, by wiatr i wywołane różnymi przeszkodami zawirowania powietrza nie zakłócały ich działania. Dotyczy to zarówno kominów z przewodami spalinowymi i dymowymi, jak i wentylacyjnymi. Gdy będą za krótkie, to w niekorzystnych sytuacjach może dojść do zmniejszenia siły ciągu w przewodach, a nawet odwrócenia jego kierunku.

W rozporządzeniu o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, zaznaczono wyraźnie (§ 142), że kominy powinny być wyprowadzone na tyle ponad dach (Fot. 1), by nie doszło w nich do zakłócenia ciągu. Wysokość, na jaką co najmniej należy to zrobić, określa Polska Norma dla kominów murowanych (PN 89/B-10425). Wysokość ta zależy od stopnia pochylenia połaci dachu oraz palności lub niepalności jego pokrycia.

Fot. 1 – Dla poprawnego działania przewodów spalinowych, dymowych i wentylacyjnych kominy wystające ponad połacie dachu powinny mieć odpowiednio dużą długość

W zapisach normowych nie mówi się wprawdzie o minimalnej wysokości samych kominów, ale o odległości od połaci dachu wylotów znajdujących się w nich przewodów. Trudno zatem mówić, że są to przepisy precyzyjne, ponieważ jak wiadomo przewody spalinowe i dymowe wyprowadzane są w kominach pionowo, a wentylacyjne – po bokach na dwie strony.

Dobrze jest więc przyjąć, że podane w normie minimalne odległości kominów od połaci dachu dotyczą ich górnej krawędzi. Dzięki takiemu podejściu nasze kominy z pewnością spełnią przepisy budowlane i unikniemy interpretacyjnych dyskusji z kominiarzem.

Dachy płaskie i o małym spadku

W dachach płaskich i o niewielkim kącie pochylenia połaci (nie większym niż 12°), kominy powinny być wyprowadzone ponad kalenicę na wysokość nie mniejszą niż na 60 cm (Rys. 1 i Fot. 2).

Rys. 1 – W dachach o spadku połaci do 12° kominy powinny być wyprowadzone co najmniej 60 cm powyżej ich kalenicy (dotyczy to także dachów płaskich)

Fot. 2 – Nawet wtedy, gdy płacie dachu mają nieco większe pochylenie niż 12°, warto, by kominy znajdujące się w pobliżu kalenicy, wystawały ponad nią o 60 cm

Dachy strome o pokryciu łatwo palnym

W dachach stromych, o kącie nachylenia połaci większym niż 12°, których pokrycie jest łatwo zapalne (Fot. 3), kominy powinny być wyprowadzone co najmniej 60 cm powyżej kalenicy (Rys. 2). Chodzi tu oczywiście o zapewnienie – ze względów przeciwpożarowych – odpowiednio dużej odległości wylotów przewodów spalinowych i dymowych, bo ze strony wentylacyjnych palnemu pokryciu nic oczywiście nie grozi.

Fot. 3 – Pokrycie z gontów drewnianych, podobnie jak z wiórów osikowych czy trzciny, zalicza się do łatwo zapalnych

Rys. 2 – Gdy pokrycie dachu jest łatwo zapalne, to komin powinien wystawać co najmniej 60 cm ponad jego kalenicę

Dachy strome o pokryciu niepalnym

Gdy dach stromy ma pokrycie niepalne lub trudno zapalne, to wymagana wysokość kominów ponad dachem wynika jedynie z potrzeby niezakłócania ciągu w ich przewodach.

Gdy komin jest usytuowany w samej kalenicy, to zgodnie z normą wystarczy, by jego górna krawędź znajdowała się w odległości 30 cm powyżej pokrycia dachu (Rys. 3). Dla poprawnego działania komina lepiej jednak by był on wyższy (Fot. 4).

Rys. 3 – Gdy komin znajduje się w kalenicy dachu z pokryciem niepalnym, to wystarczy, że będzie wystawał ponad nie na 30 cm

Fot. 4 – Nawet wtedy, gdy komin jest w kalenicy dachu, to lepiej dla znajdujących się w nim przewodów, by miał on większą wysokość

W sytuacjach, gdy komin jest wyprowadzany przez połać dachu (poniżej kalenicy), to oprócz wspomnianych 30 cm, obowiązuje go także warunek, by jego górna krawędź znajdowała się w odległości (mierzonej w poziomie) co najmniej 1 m od pokrycia dachu (Rys. 4).

W dachach stromych o znacznym pochyleniu połaci ten drugi warunek (1 metr w poziomie) jest ważniejszy niż pierwszy (30 cm w pionie). By był on spełniony przy spadku dachu równym 30°, komin od strony kalenicy musi mieć wysokość co najmniej 58 cm, przy 35° – 70 cm, a przy 45° – aż 1 metr (Fot. 5)!

Rys. 4 – Gdy komin wyprowadzony jest przez połać dachu, to jego krawędź powinna być od pokrycia co najmniej w odległości 30 cm – w pionie i 100 cm – w poziomie

Fot. 5 – Dla dachów o dużym pochyleniu połaci to właśnie wymagana przepisami pozioma odległość górnej krawędzi komina od pokrycia dachowego decyduje o jego wysokości

Niestety często się o tym zapomina i w wielu domach kominy wystające z połaci dachu mają zwykle mniejszą wysokość niż powinny (Fot. 6).

Lepiej dłuższy komin niż krótszy

Długość przewodów kominowych ma duże znaczenie dla siły powstającego w nich ciągu. Dlatego zawsze warto zrobić komin dłuższy (Fot. 7) niż wymagają tego przepisy, choć kosztuje to nieco więcej i czasem – przynajmniej zdaniem niektórych – nie wpływa korzystnie na architekturę domu.

Fot. 6 – Dach w tym domu ma połacie nachylone pod kątem 45° do poziomu, więc ten ładnie wykonany komin jest z pewnością zbyt krótki

Fot. 7 – Dla sprawnego działania przewodów spalinowych, dymowych i wentylacyjnych zawsze lepiej, gdy komin jest dłuższy niż krótszy

Przy długim kominie mniejsza jest bowiem obawa, że jego działanie może zakłócać wiejący wiatr lub jego zawirowania, spowodowane na przykład przez lukarny dachowe, pobliskie drzewa lub niekorzystne ukształtowanie terenu.

Uwaga! Jeśli komin wystaje zbyt mało ponad połać dachu, można znajdujące się w nim kanały przedłużyć za pomocą nasad kominowych, przyczyniających się do zwiększenia w nich ciągu. Powinno się je zastosować wtedy, gdy ciąg w przewodach jest zbyt słaby lub gdy w niektórych warunkach pogodowych dochodzi do jego odwrócenia. W żadnym razie zainstalowanie nasad nie może jednak zmniejszać wewnętrznego przekroju kanału.

Do przewodów wentylacyjnych można zastosować różnego rodzaju blaszane nasady stałe lub obrotowe. Podobnie jest z przewodami spalinowymi i dymowymi, ale ich wybór dla konkretnego domu dobrze jest skonsultować z kominiarzem, żeby zamiast poprawić, nie pogorszyć ich działania.