Jest wiele powodów, dla których w murowanym domu jednorodzinnym warto mieć schody żelbetowe. Dotyczy to nie tylko schodów wewnętrznych, których konstrukcja nośna wykonana jest zazwyczaj równocześnie ze stropem i monolitycznie z nim połączona. Także schody zewnętrzne, prowadzące do drzwi wejściowych, warto zrobić z betonu.
W domach murowanych alternatywą dla schodów betonowych są drewniane, wykonane przez zakład stolarski i montowane na końcowym etapie prac wykończeniowych. Dotyczy to przede wszystkim schodów wewnętrznych, prowadzących z parteru na piętro lub poddasze. Zdecydowanie rzadziej zdarza się, że z drewna wykonywane są schody zewnętrzne.
Schody wejściowe do domu
Drewno, nawet zabezpieczone dobrymi impregnatami, nie jest odporne na długotrwałe oddziaływanie zmiennych warunków atmosferycznych i szkodzić mogą mu nie tylko długotrwałe deszcze i topniejący śnieg, ale także mróz, a nawet… słońce. Dlatego decydując się na drewniane schody wejściowe, zwłaszcza takie, które mają spory podest, trzeba liczyć się z tym, że po niedługim czasie trzeba je będzie remontować albo zastąpić… betonowymi.
Nie jest to zaskakujące – nie tylko murowane, ale i drewniane domy z bali lub wykonane w technologii lekkiego szkieletu drewnianego („kanadyjskiej”) – zbudowane są na betonowych fundamentach. Beton – nawet bez specjalnych zabezpieczeń – jest bowiem zdecydowanie bardziej niż drewno odporny na destrukcję, spowodowaną bezpośrednim kontaktem z gruntem i wciąż zmieniającymi się czynnikami atmosferycznymi.
Zobacz: Dlaczego bez betonu nie da się zbudować domów drewnianych?
Dlatego raczej trudno sobie wyobrazić, żeby w budowanych obecnie domach schody zewnętrzne nie były wykonane z betonu (Fot. 1). Tym bardziej wtedy, gdy swoją architekturą nawiązują na przykład do szlacheckiego polskiego dworku (Fot. 2).
Schody wewnątrz domu
Schodom wewnętrznym wprawdzie nie szkodzi zła pogoda, ale i tak jest korzystniej, zarówno dla mieszkańców, jak i dla samego domu, jeśli są one wykonane ze zbrojonego betonu, a nie z drewna. I to z wielu powodów.
Koszt budowy. Żelbetowa konstrukcja schodów wewnętrznych (Fot. 3), wykonana na etapie budowy domu w stanie surowym otwartym, od razu służy do bezpiecznej i wygodnej komunikacji pomiędzy parterem i piętrem. Dotyczy to zarówno robót związanych z wykonywaniem więźby dachowej, jak i prowadzonych później na poddaszu prac instalacyjnych i wykończeniowych.
Jeśli w domu mają być gotowe schody drewniane, to na czas jego budowy trzeba wykonać schody prowizoryczne (Fot. 4), które służyć będą wykonawcom nie tylko do komunikacji, ale i wnoszenia na piętro wielu materiałów budowlanych i elementów wyposażenia. Dlatego – wbrew pozorom – schody te muszą być bardzo solidne, ponieważ czasami ich stopnie będą bardziej obciążone niż gotowych schodów w zamieszkałym domu.
Po zakończeniu budowy schody te trzeba zdemontować i usunąć, a to oznacza, że pieniądze wydane na ich budowę i rozbiórkę są po prostu dodatkowym kosztem budowy domu, którego nie ma przy schodach żelbetowych.
Bezpieczeństwo pożarowe. Zwolennicy zrobionych na zamówienie gotowych schodów drewnianych podkreślają ich elegancki wygląd i nie tylko optyczną lekkość (Fot. 5). Trudno z tym oczywiście dyskutować, ale trzeba zdawać sobie sprawę, że w razie pożaru na poddaszu takie schody nie zapewnią mieszkańcom bezpiecznej komunikacji na parter. Tym bardziej, że najpewniej same będą się palić (Fot. 6). Gdyby więc doszło do pożaru, trzeba się liczyć z tym, że takich schodów nie da się raczej naprawić, tylko trzeba będzie wymienić je na nowe.
Inaczej jest ze schodami żelbetowymi, których konstrukcja jest odporna na wysoką temperaturę. Dzięki temu stanowią one dla osób przebywających na piętrze bezpieczną drogę ewakuacji. Dotyczy to szczególnie mieszkańców murowanych domów jednorodzinnych, w których pożar – w przeciwieństwie do na przykład domów z drewnianych bali – zwykle nie jest duży. Palą się w nich przeważnie jedynie meble oraz elementy wykończenia i dekoracji wnętrz. Co rzecz jasna – niezależnie od rodzaju schodów – też nie jest bezpieczne dla mieszkańców, ze względu na powstające wtedy trujące gazy.
Żelbetowe jak drewniane
Schody o konstrukcji żelbetowej mogą mieć oczywiście elementy wykonane z drewna – na przykład drewniane balustrady i ułożone na betonowych stopniach drewniane stopnice, niezbyt ładnie nazywane trepami (Fot. 7). Można też schody żelbetowe w całości wykończyć drewnem (Fot. 8) – wtedy wizualnie niczym nie będą różnić się od drewnianych.
Zarówno w pierwszym, jak i drugim wariancie wykończenia, schody żelbetowe będą – od wykonanych w całości z drewna – sztywniejsze, cichsze i trwalsze, a w razie pożaru nadpaleniu ulegną co najwyżej elementy ich wykończenia. Równie ważne jest to, że koszt schodów żelbetowych, bez względu na rodzaj wykończenia, będzie niższy od całkowicie drewnianych, wykonanych na indywidualne zamówienie i zamontowanych w domu pod koniec jego budowy.
Zobacz: Dlaczego warto mieć w domu schody z betonu?
Schody tylko z pewnego cementu
Oczywiście, żeby schody żelbetowe miały wszystkie swoje zalety, mieszanka betonowa, z której zostały wykonane, musi być przygotowana z pewnego cementu, pochodzącego z cementowni. To wymaganie dotyczy oczywiście nie tylko schodów, ale i wszystkich innych żelbetowych i betonowych elementów domu.
Zobacz: Dlaczego do budowy domu należy używać tylko pewnego cementu?
Zastępując pewny cement, wyprodukowany w cementowni, jakąkolwiek mieszanką cementowo-popiołową, trzeba liczyć się z tym, że schody nie będą miały odpowiedniej nośności i trwałości. Nie jest to dobra perspektywa, jeśli weźmie się pod uwagę nie tylko ich funkcję komunikacyjną, ale także znaczenie, jakie mają schody dla bezpieczeństwa mieszkańców w razie pożaru.
Ryzyko zamiany pewnego cementu na mieszankę cementowo-popiołową jest oczywiście niewielkie, jeśli schody betonowane są razem ze stropem nad parterem. Potrzeba wtedy bowiem na tyle dużo mieszanki betonowej, że zamawia się ją w profesjonalnej wytwórni betonu towarowego i przywozi na budowę betonowozami.
Materiał promocyjny Stowarzyszenie Producentów Cementu
www.polskicement.pl www.pewnycement.pl
