Żadna z zewnętrznych przegród domu nie musi pełnić tylu funkcji co okna. Oprócz ochrony przed zimnem, opadami atmosferycznymi i… intruzami, ich głównym zadaniem jest doświetlanie wnętrz światłem naturalnym oraz umożliwianie domownikom wizualnego kontaktu z otoczeniem. Nie mniej ważną funkcją okien jest też izolacja pomieszczeń przed zewnętrznym hałasem. Nie zawsze jest ona doceniana przez domowników, chyba że dom stoi przy ruchliwej ulicy lub sąsiedzi są wyjątkowo hałaśliwi…
Wybierając okna do budowanego lub remontowanego domu przeważnie nie zwracamy uwagi na ich parametry akustyczne. To oczywiście błąd, ponieważ niepożądane dźwięki, docierające tą drogą z otoczenia (Fot. 1), mogą mieć nie tylko negatywny wpływ na samopoczucie mieszkańców, ale nawet być niebezpieczne dla ich zdrowia.
Przy czym nie chodzi tylko o te dźwięki, które z powodu swojego natężenia (głośności), wysokości i barwy są odbierane jako nieprzyjemne dla ucha. Wystarczy docierający przez okna szum, którego poziom będzie utrudniał rozmowę lub słuchanie muzyki, by domownicy zaczęli być poirytowani. Jeśli jednak taki, nawet niezbyt intensywny, ale długotrwały hałas z zewnątrz utrudni lub uniemożliwi mieszkańcom spokojny wypoczynek lub sen, to już na pewno – prędzej czy później – odbije się to na ich kondycji psychicznej i fizycznej.
Dlatego, wybierając okna do swojego domu, nie kierujmy się tylko ich wyglądem, parametrami termicznymi i… ceną, ale zwróćmy także uwagę na ich parametry akustyczne. I to nie tylko wtedy, gdy mieszkamy w głośnej okolicy, z dużym ruchem ulicznym lub hałaśliwymi sąsiadami – nasz pies przynajmniej raz w roku podziękuje nam za to, że dzięki „cichym” oknom nie będzie noworocznych fajerwerków przeżywał w wielkim strachu.
Izolacyjnośc akustyczna okien
Głośność dźwięków opisuje się za pomocą skali poziomu ich natężenia, wyrażonego w decybelach (dB). Przykładowo w niewielkiej odległości od źródła, szept to hałas o natężeniu 10-20 dB, odkurzacz – 60-70 dB, głośna muzyka w pomieszczeniu – 100-120 dB, a ruch uliczny – 60-90 dB.
Należy przy tym zdawać sobie sprawę, że skala natężenia dźwięków jest logarytmiczna, co oznacza uszy nie odbierają różnic pomiędzy poziomem ich głośności w sposób liniowy. Jako dwukrotny odbierany jest wzrost hałasu jedynie o 3 dB, jako 10 razy głośniejszy ocenimy go, gdy zwiększy się o 10 dB, a 100 razy – gdy będzie to 20 dB.
Dlatego tak ważna jest dobra izolacyjność akustyczna (dźwiękowa) nie tylko okien, ale i ścian zewnętrznych, gdyż wytłumienie przez nie natężenia dźwięków zewnętrznych nawet o kilkanaście decybeli, oznaczać będzie dla mieszkańców bardzo dużą poprawę komfortu akustycznego.
Izolacyjność tę określa się dla okien, podobnie jak dla innych przegród zewnętrznych domu, oddzielających jego wnętrze od otoczenia, jako różnicę pomiędzy hałasem na zewnątrz i wewnątrz domu, a opisuje ją kilka wskaźników. Najważniejszy z nich to wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej Rw, a dwa kolejne to wskaźniki adaptacyjne, które zależą od rodzaju dźwięków i korygują jego wartość. Wskaźnik Ctr stosuje się dla dźwięków o częstotliwości niskiej i średniej, a wskaźnik C – dla dźwięków o średniej i wysokiej.
Izolacyjność akustyczną przegrody dla różnych typów dźwięków oblicza się jako sumę wskaźników Rw i adaptacyjnych. Dla dźwięków o niskiej i średniej częstotliwości, takich jak na przykład rozmowa, muzyka czy odgłosy samochodów poruszających się pod drodze szybkiego ruchu lub pociągów jadących ze średnią i dużą prędkością, izolacyjność akustyczną przegrody opisuje wskaźnik RA1, równy wskaźnikowi Rw pomniejszonemu o wartość C.
Natomiast, gdy źródłem hałasu są na przykład miejski ruch uliczny lub kolejowy o małej prędkości (poniżej 80 km/h), dyskoteka lub samoloty odrzutowe w dużej odległości, to izolacyjność akustyczną przegrody opisuje wskaźnik RA2, równy wskaźnikowi Rw pomniejszonemu o wskaźnik Ctr.
Wartość wskaźnika Rw dla standardowego okna jest na poziomie 32 dB. Oznacza to, że jeśli na zewnątrz domu zarejestrujemy dźwięki o natężeniu 65 dB, to po wewnętrznej stronie okna ich natężenie spadnie do poziomu 33 dB (65 – 32 = 33). Pod względem akustycznym będzie to wyraźna i korzystna zmiana, ponieważ przyjmuje się, że długotrwały hałas o natężeniu 35 dB jest szkodliwy dla zdrowia mieszkańców.
Oczywiście uciążliwość dla domowników nie zależy jedynie od poziomu natężenia dźwięków, emitowanych przez źródła hałasu, ani ich częstotliwości (niska, średnia czy wysoka), ale także od lokalizacji domu. Odczuwalność hałasu zmniejszają naturalne przegrody terenowe, sąsiednia zabudowa czy spore oddalenie od jego źródła. Bywają jednak takie ukształtowania terenu, że pomimo dużej odległości od źródła hałasu, jego poziom jest odbierany jako niewiele niższy niż gdyby znajdował się blisko domu.
Jak z tego widać prawie zawsze warto zadbać o to, by przegrody zewnętrzne domu miały dobrą izolacyjność akustyczną. Dotyczy to oczywiście także – a może przede wszystkim – okien, ponieważ przenikanie przez nie dźwięków powietrznych jest łatwiejsze niż przez masywne ściany.
Dlatego kupując okna, warto zwrócić uwagę nie tylko na ich współczynnik przenikania ciepła Uw, ale także na ich klasę szczelności (nieszczelne na pewno nie będą barierą dla dźwięków) oraz ich izolacyjność akustyczną, a dokładniej charakteryzujące ją wskaźniki Rw i Ctr.
„Ciche” okna marki Sokółka
Okna o bardzo izolacyjności akustycznej (Fot. 2) oferuje firma SOKÓŁKA OKNA I DRZWI, która od prawie 50 lat zajmuje się w Polsce produkcją stolarki okiennej. Są to okna drewniane i drewniano-aluminiowe, które profilom, wykonanym z wyselekcjonowanego i klejonego warstwowo drewna zawdzięczają trwałość, sztywność i bardzo dobre parametry termiczne (zobacz: Dlaczego warto mieć w domu okna drewniane?).
Akustyczne walory oferowanych okien potwierdziły badania akustyczne, które SOKÓŁKA przeprowadziła we współpracy z Laboratorium Gryfitlab w październiku 2020 roku. Przebadane okna Thermo 80 (Fot. 3) i Elite 92 Alu (Fot. 4) z różnymi pakietami szybowymi uzyskały parametr Rw na poziomie nawet 42 dB, a parametr RA2, będący sumą wskaźników Rw i Ctr, nawet na poziomie 40 dB. Oznacza to, że pod względem izolacyjności akustycznej są to jedne z najlepszych okien na rynku.
Jeśli porównamy uzyskane w laboratoryjnych badaniach akustycznych wyniki dla okien SOKÓŁKI z parametrami, które mają okna standardowo dostępne na rynku (Rw = 32 dB, Ctr = -4 dB oraz będący ich sumą RA2 = 28 dB), to okaże się, że różnica pomiędzy nimi wynosi aż 12 dB (40 – 28 = 12)!
Oznacza to, że w domu z oknami SOKÓŁKI odczuwalny poziom hałasu będzie czterokrotnie niższy niż wtedy, gdyby to były okna standardowe. Wybierając zatem takie okna, możemy sobie zapewnić spokojny sen, ponieważ nawet wówczas, gdy natężenie hałasu na zewnątrz będzie na poziomie 65 dB, to w sypialni nie będzie on większy niż 25 dB, czyli taki, jaki wywołują szumiące liście lub strumień, płynący tuż obok domu.
Także więc z tego powodu, warto wybrać okna firmy SOKÓŁKA do budowanego lub remontowanego domu albo podczas wymiany w mieszkaniu starych okien na nowe. Pamiętać jedynie należy, żeby ich montaż powierzyć ekipie autoryzowanej przez producenta. Jest to istotne z wielu względów, w tym także dlatego, by w pełni wykorzystać walory akustyczne okien SOKÓŁKI.
„Ciche” okna i wentylacja
Warto zdawać sobie sprawę, że jedynie w domach z wentylacją mechaniczną nawiewno-wywiewną z odzyskiem ciepła okna nie biorą udziału w wymianie powietrza. Oznacza to, że wtedy bez żadnych zabiegów może być w pełni wykorzystana ich bardzo dobra izolacyjność akustyczna.
Inaczej jest wtedy, gdy dom wyposażony jest w wentylację naturalną (grawitacyjną) lub mechaniczną wyciągową – w nich napływ świeżego powietrza odbywa się najczęściej przez nawiewniki okienne lub przez rozszczelnianie okien.
By nie trzeba było w ten sposób obniżać szczelności okien, a co za tym idzie, także ich izolacyjności akustycznej, lepiej jest w budynkach z takimi rodzajami wentylacji zapewnić dopływ świeżego powietrza przez nawiewniki ścienne. Gdy z różnych powodów muszą być to jednak nawiewniki okienne, to warto zadbać o to, by miały one podwyższoną izolacyjność akustyczną.
Materiał promocyjny Sokółka Okna i Drzwi S.A. www.sokolka.com.pl
