Przyjęło się uważać, że wykonywanie ocieplenia ścian dwuwarstwowych powinno zawsze rozpoczynać się od montażu aluminiowych listew startowych, o szerokości równej jego grubości. Przy czym nie miało znaczenia, czy izolacja termiczna ścian miała być wykonana z płyt styropianowych, czy wełny mineralnej. Tymczasem obecnie coraz częściej wykonawcy rezygnują z montażu listew startowych, uważając nawet, że – ze względu na znaczną rozszerzalność termiczną – mogą być one podczas upalnego lata powodem zarysowań i pęknięć tynku cienkowarstwowego.
Poziomo zamocowane do ścian parteru aluminiowe listwy startowe (Fot. 1) z pewnością ułatwiają przyklejanie płyt ocieplenia i chronią ich dolną, zewnętrzną krawędź przed mechanicznymi uszkodzeniami. Ich zadaniem jest też uniemożliwienie małym gryzoniom niszczenia – zwłaszcza styropianowej – izolacji termicznej i zakładania w niej gniazd.
Takie listwy, stosowanie których zalecano szczególnie w czasach, gdy przepisy budowlane nie wymagały solidnego ocieplania ścian fundamentowych, montowano pod ociepleniem ścian, wykonanym zarówno pod płytami styropianowymi, jak i z wełny mineralnej (Fot. 2 i 3).
Rzecz w tym, że obecnie izolację termiczną ścian parteru układa się praktycznie zawsze na płytach twardego polistyrenu ekstrudowanego, którymi ociepla się z zasady ściany fundamentowe (Fot. 4). W dodatku – w poprawnie wybudowanym domu – jest on od góry przykryty asfaltową papą termozgrzewalną, będącą wysuniętym na zewnątrz fragmentem poziomej izolacji przeciwwilgociowej ścian fundamentowych.
Zobacz: Z czego i jak zrobić poziomą izolację ścian fundamentowych?
Płyty ocieplenia ścian parteru mają więc – nawet bez aluminiowych listew startowych – dobre warunki do podparcia podczas ich układania (Fot. 5). Tym bardziej, że wykonana z nich elewacja domu jest przeważnie – jedynie o kilka centymetrów – wysunięta na zewnątrz z lica ocieplonych fundamentów.
Oznacza to, że dolna krawędź ocieplenia ścian domu jest niewielka i można ją łatwo zabezpieczyć przed uszkodzeniami kształtownikami krawędziowymi (Fot. 6), czyli w taki sam sposób, jak narożne krawędzie elewacji (Fot. 7) lub zewnętrzne krawędzie otworów ściennych i drzwiowych. Służą do tego plastikowe lub aluminiowe kątowniki z bocznymi siatkami, które nakleja się zaprawą na krawędzie ocieplenia przed ułożeniem na nim warstwy zbrojącej.
Dla rezygnacji z aluminiowych listew startowych nie bez znaczenia jest także to, że papa asfaltowa, znajdująca się pomiędzy warstwami ocieplenia ścian parteru i ścian fundamentowych, lepiej niż one uszczelnia ich styk. Dodatkowo dzięki papie, ułożonej na ścianach fundamentowych i ich ociepleniu, woda spływająca w czasie deszczu po elewacji, nawet jeśli podcieknie pod jej dolną krawędź, nie może przenikać do murowanej warstwy ścian parteru i powodować jej zawilgocenia.
Przy okazji warto zauważyć, że podczas wykonywania elewacji ścian jednowarstwowych, wykańczanych tynkiem cienkowarstwowym i wymurowanych na przykład z bloczków betonu komórkowego, stosuje się wyłącznie profile krawędziowe (Fot. 8). Zastosowanie w nich listew startowych byłoby zresztą nie tylko niecelowe, ale i niemożliwe ze względów technicznych.
